In deelvraag 1 staat beschreven wat de meest voorkomende religies zijn van de verschillende bevolkingsgroepen. De volgende religies komen in de wijk Lombardijen het meest voor en worden nader beschreven:
• Jodendom
• Christendom
• Islam
• Hindoeïsme
• Boeddhisme
Hieronder volgt een nadere beschrijving op deze vijf geloven.
Jodendom:
Kern Jodendom:
Het Jodendom is één van de oudste religies. Het Jodendom staat aan de basis van het Christendom en de Islam. De joden geloven in één God, de God van Abraham. Schepper van de hemel en de aarde. Een belangrijke profeet voor de joden is Mozes. Hij heeft het volk uit Egypte geleid. Centraal in het geloof staat, dat God goed is. Omdat God goed is, moeten de mensen ook goed zijn.
Heilige boeken Jodendom:
Het heilige boek van de Joden is de Tenach. Wat bij Christenen het Oude Testament is, noemen de Joden de Tenach. De eerste vijf boeken , de Thora, van de Tenach zijn voor Joden het belangrijkst. Daarin staat de wet beschreven, waaraan Joden zich moeten houden. In bijlage 1 staat een overzicht van de Tenach en de verschillende boeken van de Joden.
In de Synagoge wordt op de sabbat een gedeelte uit de Thorarollen gelezen. De joden zien de Thora als het door God gesproken woord. Het is de basis van hun godsdienst en de bron van het geloof.
Gebedshuis Joden:
Het Jodendom heeft als gebedshuis de Synagoge. In Rotterdam bevindt zich één Synagoge op de Mozartlaan 99, 3055 KJ in Rotterdam
Christendom:
Kern Christendom:
Mensen die in Jezus Christus, als Redder en Verlosser, geloven worden Christenen genoemd. Jezus Christus is door God naar de wereld gezonden om voor de zonde van alle mensen te sterven. Na drie dagen is hij weer opgestaan.
Het Christendom komt in bijna elk land op de wereld voor. Er zijn ongeveer 22.000 verschillende Christelijke stromingen. De meest bekende Christelijke stromingen in Nederland zijn de Katholieken en de Protestanten.
Heilige boeken Christendom:
Het Heilige boek van de Christenen is de Bijbel. De Bijbel bestaat uit Het Oude en Het Nieuwe testament. Het woord bijbel is afgeleid van het Griekse woord “biblia” dat boeken betekent. Het Oude Testament komt overeen met de Joodse Tenach. Het verschil is, dat de boeken in een andere volgorde staan. In Het Nieuwe Testament wordt het leven van Jezus Christus beschreven en staan brieven die geschreven zijn aan de eerst Gemeenten. De meeste brieven zijn geschreven door Paulus. In de Rooms-Katholieke kerk zijn er nog een aantal boeken aan het Oude Testament toegevoegd, die worden ook wel deuteroncanoniek genoemd. De bijbel is het meest verkochte boek ter wereld.
In bijlage twee staat weergegeven uit welke boeken de bijbel kan bestaan.
Gebedshuis Christenen:
Christenen hebben als gebedshuis de kerk. Over heel Nederland zijn verschillende soorten kerken. Denk hierbij aan: Katholieke kerken, Christelijk gereformeerde kerken, Christelijk hervormde kerken, pinkstergemeente, evangelische gemeenten, ed. In de wijk Lombardijen zijn twee kerken.
· Petrakerk ( Christelijk gereformeerde kerk)
· Johanneskerk (Christelijk hervomde kerk)
De Islam
Kern Islam:
In het leven van de moslims is Allah het allerbelangrijkst. Bij Allah begint alles en eindigt alles. Allah zegt dat de moslims rechtvaardig moeten leven in het klein en in het groot. Dat houdt in, dat moslims eerlijk moeten zijn en wat over moeten hebben voor de medemens. Hierbij gaat het met name om de armere mensen. Als een moslim rechtvaardig leeft dient hij Allah.
Een moslim leeft goed, als hij leeft volgens de vijf zuilen:
· De geloofsbelijdenis
· Het rituele gebed
· De armenbelasting
· De vastentijd
· De bedevaart
Heilige boeken Islam:
De Koran is het heilige boek van de moslims. Moslims geloven dat dit het woord van Allah is. Moslims geloven dat de Joodse Thora ook door God is geopenbaard. Sterker nog, de Koran bevat verhalen van diverse profeten, die ook in de Thora (of het Oude Testament) en het Nieuwe Testament van de Bijbel voorkomen.
Gebedshuis Islam:
Het belangrijkste gebouw van de Islam is de moskee. Een moskee is een plek waar moslims samen komen om elkaar te ontmoeten, te praten over het geloof en samen te bidden.
Moskeeën in Rotterdam- Zuid:
· De Moskee Al Wahda
Van Eversdijckstraat 25
3083 MA Rotterdam
· Moskee Fatih Turks Islamitisch Centrum TICC
Polderstraat 75
3074 XH Rotterdam
· Kocatepe Moskee
Afrikaanderplein 40
3072 EC Rotterdam
· Moskee AnadoluAdres:
Oranjeboomstraat 295
3071 SP Rotterdam
· Essalaam Moskee
Vredesplein 1
3074 Rotterdam
Hindoeïsme
Kern van het Hindoeïsme
De Dharma speelt een grote rol in het dagelijks leven van de Hindoes. De Dharma is een wet. Het is een wet van het natuurlijke evenwicht. Een voorbeeld hiervan is dat elke dag de zon opkomt, dat een rivier naar zee stroomt, dat een koe melk geeft, en dat het land voedsel voortbrengt.
Heilige boeken Hindoeïsme
Er zijn vier Veda’s (lofzangen, teksten voor offerrituele en ongeveer 3000 jaar oud) over de samenleving, over de wetenschappen, over de geneeskunde en over de religieuze handelingen.
Veda betekent ‘’kennis’’. De vier Veda’s zijn:
- De Rig Veda
- De Sama Veda.
- De Yajur Veda.
- De Atharva Veda.
- De Rig Veda: Deze bestaat voornamelijk uit hymnen, maar ook uit rituelen voor offers, begrafenissen enz. Hierin vind men ook de verering van Soma, Angni en dergelijke.
- De Sama Veda: Deze bestaat uit sacrale gezangen. Een aantal zaken van de Sama veda is uit de Rig Veda getrokken, maar omgezet om te zingen. Er zijn zelfs technische toelichtingen vermeld over de manier waarop ze moeten worden gezongen.
- De Yajur Veda:Dit geeft het ritueel aan. Letterlijk betekent deze naam ‘’de wetenschap van de offers’’
- De Atharva Veda: De atharva Veda geeft sacrale aanroepingen. Deze gaan van heilige hymnen tot magische bezweringen, onder meer voor genezingen maar ook om lang te leven, vijanden af te weren, de liefde te vinden en voor rijkdom.
Gebedshuis van de Hindoes.
De belangrijkste plaats voor de Hindoes is de tempel. Daar wordt door de Hindoes gebeden. De tempel wordt gezien als het aardse huis van de godheid. Minstens twee keer per dag wordt er gebeden. Bij die gebeden worden ook offers gebracht. Hindoes komen in de tempel om te bidden, offeren en te mediteren. Ze offeren water, eten, licht, vuur en bloemen aan de goden. Een deel van het eten wordt weer mee naar huis genomen of verdeeld onder de armen. Sommige Hindoes hebben thuis ook een soort tempeltje. Daar bidden en offeren ze ook. In de tempel zingen ze hun gebed, soms met een heel orkest. Thuis zingen ze het alleen of met de hele familie.
In de wijk Lombardijen is geen tempel voor de Hindoes.
Boeddhisme
Kern van het Boeddhisme.
De kern van het boeddhisme wordt gevormd door de vier waarheden. Het doel van deze waarheden is een antwoord te geven op een menselijk probleem: het lijden.
- Het leven is lijden
- Het lijden wordt veroorzaakt door hunkering
- Verlossing van de hunkering betekent verlossing van het lijden
- Het achtvoudige Pad leidt tot verlossing van het lijden
Heilige boeken van de Boeddhisten
Het Boeddhisme is een levensovertuiging zonder heilige geopenbaarde boeken. Wel zijn de leringen van de Boeddha in later tijd vastgelegd. In de loop van de tijd is aan de overlevering over het leven en de leer van Boeddha veel toegevoegd. De teksten werden alleen in de kloosters bewaard en zijn in de meeste gevallen met de invallen van de Islam verloren gegaan. Een reconstructie van de leer in zijn meest oorspronkelijke vorm is daarom echter niet goed mogelijk.
Het oudste heilige boek is de pali canon. Dat boek bestaat eigenlijk uit meerdere teksten:
1. De Vinaya Pitaka, waar de regels voor nonnen en monniken opgetekend staan.
2. De Suttanta Pitaka, waar alle Toespraken van de Boeddha verzameld zijn.
3. De Abhidhamma Pitaka, die een systematische uitwerking van de leer bevat.
Gebedshuis Boeddhisme
De boeddhisten bidden in Tempels, stoepa’s of heiligdommen.
In de wijk Lombardijen staan geen tempels of stoepa’s.
Functie van religie
Religie heeft meestal twee functies. Als een ‘groot verhaal’ biedt het zekerheid en veiligheid, vaak in de vorm van een vader-god en moeder-godin, die alle zorgen wegnemen. Een andere functie van religie is een perspectief op sociale verandering. Pogingen om de wereld te verbeteren lopen van de oude Grieken, via het Christendom, tot het Socialisme van de vorige eeuw en de anders-globaliseringsbeweging van nu. Het boeddhisme gaat verder dan enkel sociale verandering, door ook het zelf ingrijpend te willen transformeren. De westerse uitspraak ‘verbeter de wereld en begin bij jezelf’ past wonderwel bij het boeddhisme.
(Smelik, 2006)
Basisscholen in de wijk Lombardijen.
In de wijk zijn verschillende basisscholen met verschillende visies op het gebied van geloof. De Paus Joannes dit is een Katolieke bassisschool , Het open venster dit is een Protestants Christelijke basisschool, de Catamaran, de Rotterdamse Schoolvereniging en De SamSam zijn alle drie Openbare basisscholen.
De enquêtes voor dit onderzoek zijn onder 84 kinderen en 17 ouders afgenomen.
Enquête afgenomen bij de kinderen
Tijdens het onderzoek zijn er enquêtes afgenomen bij verschillende kinderen, die in de wijk wonen. Er is aan de kinderen de vraag gesteld welk geloof zij hebben. Dit is verwerkt in een cirkeldiagram. In figuur 3.1 staat dat 37 % van kinderen die ondervraagd is christen is, 12 % van de ondervraagde kinderen is 12% hindoese, 37 % van de kinderen die ondervraagd is, is moslim en 10 % van de ondervraagde kinderen is niet gelovig.
Figuur3.1
Gaan kinderen om met andere kinderen, die een andere religie hebben?
In de enquête is zijn verschillende vragen gesteld, die een antwoord kunnen geven op deze vraag. Deze enquêtes zijn verder uitgewerkt. Dit om een beeld te krijgen van hoe kinderen omgaan met kinderen, die een andere religie hebben.
Er is aan de verschillende kinderen gevraagd of ze een vriend of vriendin hadden met een ander geloof. Op deze vraag antwoordde 79 % van de kinderen, dat ze een vriend/vriendin hebben met ander geloof. Zie figuur 3.2.
Figuur 3.2
Er is ook aan de leerlingen gevraagd of ze het leuk vinden om een vriendin/vriendin te hebben met een andere religie. 57 % van de ondervraagde kinderen antwoordde dat ze het leuk vinden om een vriend/vriendin te hebben met een andere religie. 22% van de ondervraagde kinderen vind het niet leuk om een vriend/vriend te hebben met een religie. Van de kinderen die aangaven dat ze geen vriend/vriendin met een andere religie hebben vind 13 % van de kinderen dit leuk en 8 % van de ondervraagde kinderen vinden dit niet leuk. Zie figuur 3.3.
Figuur 3.3
Zijn de kinderen ook wel eens thuis geweest bij kinderen met een andere religie?
Bij de ondervraagde kinderen was 79 % van de kinderen ook wel eens bij iemand thuis geweest met een andere religie en 21 % van de ondervraagde kinderen was nog nooit bij iemand met een andere religie geweest. Zie Figuur 3.4.
Figuur 3.4
Hoe voelde deze kinderen zich hierbij? Waren ze bang, blij geïnteresseerd gespannen of voelde ze zich normaal? Uit de ondervraagde kinderen geeft 63% aan het gewoon normaal te vinden. Zie figuur 3.5
Figuur 3.5
Bij verschillende religies horen ook verschillende feesten. Hoe kijken kinderen aan tegen het feit, dat hun vriend/vriendin niet op school is door een religieus feest. Dit is aan dezelfde kinderen gevraagd en uit hun antwoorden bleek dat veel kinderen het niet erg vinden. Toch vind 20 % van de kinderen het niet eerlijk dat ze vrij hebben. Zie Figuur 3.6 en figuur 3.7
Figuur 3.6
Figuur 3.7
Enquête afgenomen bij ouders
Er zijn ook enquêtes afgenomen bij verschillende ouders. Ook aan de ouders is gevraagd welk geloof zij hebben. In het cirkel diagram van figuur 3.8 bevindt de uitkomst van die vraag. 29% van de ouders is niet gelovig. 30% van de ouders en 41 % van de ondervraagde ouders is christen.
Figuur 3.8
Hoe gaan ouders om met ouders die een andere religie hebben?
Om antwoord te krijgen op deze vraag hebben de ouders een aantal vragen in de enquête moeten invullen. Er is aan de ouders gevraagd of zij een vriend of vriendin hebben met een ander geloof. In figuur 3.9 staat dat 71% van de ouders een vriend of vriendin heeft met een ander geloof en 29% van de ondervraagde ouders geeft aan dat niet te hebben.
Figuur 3.9
Er is ook aan de ouders gevraagd of zij het leuk vinden om met iemand om te gaan met een ander geloof. Van de ouders, die hebben aangegeven met iemand om te gaan met een ander geloof, vindt 58% het leuk. En voor 42% maakt het niet uit, dat zijn vriend of vriendin een ander geloof heeft. Zie figuur 3.10.
Figuur 3.10
Net als bij de kinderen is er aan de ouders gevraagd of zij wel eens bij iemand zijn geweest die een ander geloof hebben. En hoe zij zich daarbij voelen. 76% van de ouders is wel eens bij iemand geweest en voelde zich normaal. 18% van de ouders is wel eens bij iemand thuis geweest met een ander geloof en was geïnteresseerd. 6% van de ouders is nog nooit bij iemand met een ander geloof geweest. Zie figuur 3.11.
Figuur 3.11
We vroegen ons ook af hoe ouders er over denken als er een klasgenoot van hun kind niet aanwezig is op school wegens een riligieus feest. 70% van de ouders vindt dit niet erg en 6% van de ouders . 18% van de ouders vindt dit niet eerlijk en 6% van de ouders vindt dit raar. Zie figuur 3.12 en 3.13.
Figuur 3.12
Figuur 3.13
Conclusie:
Kinderen:
Als er naar de antwoorden van de kinderen wordt gekeken, kan er geconcludeerd worden dat de kinderen er over het algemeen geen probleem mee hebben om met kinderen om te gaan met een andere religie. Opvallend is dat 22% van de kinderen aangeeft wel om te gaan met kinderen die een ander geloof hebben. Maar zij vinden het niet leuk dat zijn/haar vriend/vriendin een ander geloof heeft. De meeste kinderen (63%) voelt zich normaal, wanneer zij bij iemand zijn die een ander geloof heeft. Maar toch is 4% bang wanneer zij bij iemand zijn met een ander geloof. Ook vinden de meeste kinderen het niet erg als een klasgenoot niet op school is vanwege een religieus feest, dat is 64%. Toch vindt 20% het niet eerlijk dat zij dan wel naar school moeten.
Ouders:
Als er gekeken wordt naar de antwoorden van de ouders valt het op dat het niet veel afwijkt van wat de kinderen hebben geantwoord. 58% van de ondervraagde ouders vind het leuk wanneer zij een vriend/vriendin hebben met een ander geloof. Voor de overige 42% maakt het niet uit dat zijn/haar vriend/vriendin een ander geloof heeft. De ouders waren niet negatief wanneer een vriend/vriendin een ander geloof heeft. 94% van de ondervraagde ouders is wel eens bij iemand geweest die een ander geloof had en 6% is nog nooit bij iemand geweest met een ander geloof. 76% van de ouders voelde zich normaal wanneer ze bij iemand waren die een ander geloof heeft en 18% was zelfs geïnteresseerd. Ook vindt 70% van de ondervraagde ouders het geen probleem dat klasgenoten van hun kind(eren) vrij heeft voor een religieus feest. 18% van de ondervraagde ouders vindt het niet eerlijk dat er klasgenoten vrij krijgen voor een religieus feest.
Er kan geconcludeerd worden dat de kinderen en de ouders over het algemeen hetzelfde denken over vrienden met een ander geloof. Zij hebben eigenlijk geen problemen met een ander geloof. Het lijkt alsof de mensen in de wijk geaccepteerd hebben dat er mensen zijn met verschillende culturen en geloven. Het beeld wat de meeste inwoners over de wijk hebben is positief.
